İETT Genel Müdürü İrfan Demet, akaryakıt fiyatlarının kuruma etkilerine dikkat çekerek “KDV ve ÖTV gideri ile 550 yeni otobüs alabilirdik” dedi. Demet, İstiklal Caddesi’ndeki nostaljik tramvayla ilgili yeni projelerini de açıkladı.
İETT Genel Müdür İrfan Demet, kurumun 2023 yılı faaliyet raporunu İBB Meclisi’ne sundu. Demet, 2023 yılında özel taşımacılıkla beraber toplam yolculuk sayısının, 2022 yılına göre 90 milyon daha artarak 1 milyar 340 milyona ulaştığını açıkladı. 2018 yılında 3.43 seviyesinde olan arıza sayımızı 2023 yılında 2.87 seviyesine indirerek yaklaşık yüzde 16 oranında azalma sağladıklarını kaydetti.
Demet “Aynı şekilde, günde 1 milyon yolculuk gerçekleştirebildiğimiz metrobüs hattımızda 2018 yılında 5.37 olan arıza sayımız, yeni alınan yüksek kapasiteli metrobüslerin etkisiyle yaklaşık yüzde 46 azalarak 2023 yılında yüzde 2.91’e inmiştir” dedi. Demet şeffaflık konusunda da rekora imza attıklarını ifade ederek 2023 yılında gerçekleştirilen 8,6 milyar lira tutarındaki ihalelerin yüzde 99.5’inin açık ihale usulü ile yapıldığını söyledi.
Demet, İETT’nin 2023 yılı gider ve gelir durumu hakkında da çarpıcı veriler paylaşarak şunları söyledi:
“Tam yolcu bilet fiyatları yıllara sari olarak geçmişten bugüne azalış göstermiştir. 2012 yılında 1.1 dolar seviyesinde tam yolcu bilet fiyatı, günümüzde 0,5 dolar seviyesindedir. 2023 yılı Mayıs ayında akaryakıt ortalama fiyatı 18,92 lira idi. 2023 yılı Ağustos ayına geldiğinde yaklaşık yüzde 100 artarak 37,4 liraya gelmiş, 2024 yılı Nisan ayında ise güncel akaryakıt fiyatı 42,13 lira seviyesine ulaşmış olup, son 1 yıldaki bu artış oranı yüzde 123’dür.
Akaryakıt giderlerimizin yüzde 38’i KDV ve ÖTV’den oluşmaktadır. Bu vergi yükünün bize yıllık maliyeti yaklaşık 3.7 milyar liradır. Sadece bu vergi yükü ile; bir yılda 550 adet yeni otobüs alınabilmekte, 5 yılda ise İETT Filosu tamamen yenilenebilmektedir. Bu yüksek enflasyonist ortamda, personel giderinden akaryakıt ve bakım onarım giderlerine kadar tüm maliyetlerimiz artmaktadır.
2015 yılında yüzde 68 olan yolculuk başı gelirin gideri karşılama oranı, yıllara sari artan maliyetler sebebiyle 2023 yılında yüzde 35’e düşmüştür. Gelir ve gider arasındaki bu fark 2023 yılı sonunda 16 milyar lirayı aşmıştır. Gelir ve gider arasındaki bu mali yük, İstanbul Büyükşehir Belediyemiz tarafından karşılanarak sübvanse edilmektedir.
Demet, İETT’nin 2023 yılı giderlerinin 14 milyar 885 milyon 441 bin 776 TL, gelirlerini ise 11 milyar 37 milyon 454 bin 419 TL olarak gerçekleştiğini açıkladı.”
